(17) *Kobitay Chandogya Upanishad * Tritio Adhyay , Prothom - Ponchom Khondo.

॥ तृतीयॊऽध्यायः ॥ 
------------------
------------------

॥ प्रथमः खण्डः ॥ 
असौ वा आदित्यो देवमधु तस्य द्यौरेव तिरश्चीनवँशोऽन्तरिक्षमपूपो मरीचयः पुत्राः ॥ १ ॥
तस्य ये प्राञ्चो रश्मयस्ता एवास्य प्राच्यो मधुनाड्यः । ऋच एव मधुकृत ऋग्वेद एव पुष्पं ता अमृता आपस्ता वा एता ऋचः ॥ २ ॥
एतमृग्वेदमभ्यतपँस्तस्याभितप्तस्य यशस्तेज इन्द्रियं वीर्यमन्नाद्यँरसोऽजायत ॥ ३ ॥
तद्व्यक्षरत्तदादित्यमभितोऽश्रयत्तद्वा एतद्यदेतदादित्यस्य रोहितँरूपम् ॥ ४ ॥

॥ द्वितीयः खण्डः ॥ 
अथ येऽस्य दक्षिणा रश्मयस्ता एवास्य दक्षिणा मधुनाड्यो यजूँष्येव मधुकृतो यजुर्वेद एव पुष्पं ता अमृता आपः ॥ १ ॥
तानि वा एतानि यजूँष्येतं यजुर्वेदमभ्यतपँस्तस्याभितप्तस्य यशस्तेज इन्द्रियं वीर्यमन्नाद्यँरसोजायत ॥ २ ॥
तद्व्यक्षरत्तदादित्यमभितोऽश्रयत्तद्वा एतद्यदेतदादित्यस्य शुक्लँरूपम् ॥ ३ ॥

॥ तृतीयः खण्डः ॥ 
अथ येऽस्य प्रत्यञ्चो रश्मयस्ता एवास्य प्रतीच्यो मधुनाड्यः सामान्येव मधुकृतः सामवेद एव पुष्पं ता अमृता आपः ॥ १ ॥
तानि वा एतानि सामान्येतँसामवेदमभ्यतपँस्तस्याभितप्तस्य यशस्तेज इन्द्रियं वीर्यमन्नाद्यँरसोऽजायत ॥ २ ॥
तद्व्यक्षरत्तदादित्यमभितोऽश्रयत्तद्वा एतद्यदेतदादित्यस्य कृष्णँरूपम् ॥ ३ ॥

॥ चतुर्थः खण्डः ॥ 
अथ येऽस्योदञ्चो रश्मयस्ता एवास्योदीच्यो मधुनाड्योऽथर्वाङ्गिरस एव मधुकृत इतिहासपुराणं पुष्पं ता अमृता आपः ॥ १ ॥
ते वा एतेऽथर्वाङ्गिरस एतदितिहासपूराणमभ्यतपँस्तस्याभितप्तस्य यशस्तेज इन्द्रियं वीर्यमन्नाद्यँरसोऽजायत ॥ २ ॥
तद्व्यक्षरत्तदादित्यमभितोऽश्रयत्तद्वा एतद्यदेतदादित्यस्य परं कृष्णँरूपम् ॥ ३ ॥

॥ पञ्चमः खण्डः ॥ 
अथ येऽस्योर्ध्वा रश्मयस्ता एवास्योर्ध्वा मधुनाड्यो गुह्या एवादेशा मधुकृतो ब्रह्मैव पुष्पं ता अमृता आपः ॥ १ ॥
ते वा एते गुह्या आदेशा एतद्ब्रह्माभ्यतपँस्तस्याभितप्तस्य यशस्तेज इन्द्रियं वीर्यमन्नाद्यँरसोऽजायत ॥ २ ॥
तद्व्यक्षरत्तदादित्यमभितोऽश्रयत्तद्वा एतद्यदेतदादित्यस्य मध्ये क्षोभत इव ॥ ३ ॥
ते वा एते रसानाँरसा वेदा हि रसास्तेषामेते रसास्तानि वा एतान्यमृतानाममृतानि वेदा ह्यमृतास्तेषामेतान्यमृतानि ॥ ४ ॥
**************************
||তৃতীয় অধ্যায়||
-------------------
-------------------
( *মধু-মতবাদ *)

  ||প্রথম খন্ড ||
-----------------
চাহি দেখো ওই সূর্য দেবমধু -আকাশ যাঁর চক্র ,
স্বর্গ যেন আড়াআড়ি রশ্মি অবক্র ||
জলকণা সেই রশ্মিতে একেকটি যেন অন্ড ,
এসো বুঝে দেখি এই দেব-মধুময়-ব্রহ্মান্ড ||

পুবের রশ্মিজাল যেন তাঁর পূর্ব-মধু কোষ ,
ঋক-বেদ স্তোত্র যেন মৌমাছি গনি ,,
আচার যাহা এতে আছে একেকটি যেন পুষ্প-
আর শান্তির-জল যেন তার নির্যাসখানি ||
মন্ত্রোচ্চারণে হয় তপ্ত বেদ -তাতে নির্যাস আসে ,
এই অগ্নিসম তেজ হয়ে তা অঙ্গে ভাসে ,,
তাহাই শক্তি দেয় যত ইন্দ্রিযগনে -
শৌর্য-বীর্য- অন্ন সবই বয়ে আনে ||

এ নির্যাস ই উর্দ্ধে গিয়ে সূর্যে পৌঁছায়,
এরই গুনে উদায়্কালে সূর্যের রক্তিমাভা হয়||

|| দ্বিতীয় খন্ড ||
------------------
দখিনা রশ্মিজাল যেন দক্ষিন -মধুকোষ ,
মধুমক্ষী স্তোত্র যার বেদ যজুস ...
যজুর্বেদ কর্ম যেন হয় পুষ্প তার ,
হোম-শান্তিজল হয় নির্যাস যার ||

মন্ত্রোচ্চারণে  যজুর্ হয় তপ্ত ,
তপ্তপরি হয়ে যার নির্যাস হয় ব্যাপ্ত ||
দ্যুতি হয় অঙ্গে - শক্তি দেয় ইন্দ্রিযগনে ,
শৌর্য-বীর্য -পৌরুষ অন্ন সবকিছুই আনে ||

এ নির্যাস উর্দ্ধে গিয়ে সূর্যে পৌঁছায়,
এর গুনে সূর্যের রশ্মি শ্বেতবর্ণ হয় ||

|| তৃতীয় খন্ড  ||
----------------
পশ্চিমের রশ্মি যেন মধুকোষ পশ্চিমা ,
মধুমক্ষী স্তোত্র-গীত নাম যার সামা ||
সাম -বেদ -কর্ম পুষ্প হয় যে তাহার ,
হোম -শান্তি -জল আবার নির্যাস যাহার ||

মন্ত্রোচ্চারণে সাম হয় যে উত্তপ্ত ,
তপ্তপরি হয়ে সে নির্যাসে হয় ব্যাপ্ত ||
দ্যুতি আনে অঙ্গে -শক্তিমান করে ইন্দ্রিযগনে ,
শৌর্য- অন্ন -উর্জা সবই বয়ে আনে ||

এ নির্যাস উর্দ্ধে গিয়ে সূর্যে পৌঁছায়,
এরই গুনে পশ্চিমে সূর্যরশ্মি কালিখবর্ণ হয় ||

|| চতুর্থ খন্ড ||
----------------
উত্তরের রশ্মি যেন উত্তর মধু - কোষা ,
মধুমক্ষী হয় স্তোত্র -অথর্বগিরাসা ||
পুষ্প হয় যেন পুরান - ইতিহাস ,
জল যেন হয় এ সবের নির্যাস ||
অথর্বাংগিরাসা তপ্ত করে ইতিহাস -পুরানে,
পূনরাতপ্ত হয়ে তা নির্যাস বয়ে আনে ||
নাম যশ , দীপ্তি , বীর্য আনে অঙ্গ -ইন্দ্রিয়ে ,
অন্ন এনে দেয় এই কর্মশক্তি দিয়ে ||
এ উর্দ্ধগামী হয়ে সূর্যে পৌঁছায়,
এরই গুনে উত্তর রশ্মি কালিখ -বরণ হয়||

|| পঞ্চম খন্ড ||
----------------
উর্ধমুখী রশ্মি সূর্যের মধুকোষ উর্দ্ধপরি ,
মধুমক্ষী হয় গুপ্ত-উপনিষদ -শিক্ষা সর্বপরি ||
ব্রাহ্মন -' ওম ' হন পুষ্প, জল তাঁহার নির্যাস ,
এই নির্যাসে সর্বোচ্চ হয় সেই পরমাবাস ||

বহুবর্ণ রশ্মি সেই নির্যাসের -নির্যাস ,,
বেদ -সার ; এ তিরঙ্গা হয় সে সার এর ও নির্যাস ||
অমৃতের অমৃত এযে - বেদ নিজেই অমৃত ,
সেই অমৃতমধ্যে ত্রিবর্ণ কিরণ  যেন পরমামৃত ||

Part Three
---------------
---------------

Chapter I
--------------
[The Honey-Doctrine *Rig-Veda*]

Om !!
*The yonder sun indeed is the honey of the gods. Of this honey, heaven is the cross-beam, the sky- d honey comb (hive), and (the water particles drawn in) the rays are the eggs.
*The eastern rays of the sun are the eastern honey-cells. The Rik-verses are the bees. The ritual laid down in the Rig-Veda is the flower. The water of the sacrificial libations is the nectar of the flower. These Riks heated the Rig-Veda. From it, thus heated, issued forth-as its essence-fame, radiance of the body, vigour (alertness) of the senses, virility and the food that is eaten.
*That essence (juice/necter) flowed forth and went toward the sun and that forms what is called the red hue (colour) of the rising sun.
Chapter II
--------------
[The Honey-Doctrine*Yajur-Veda* ]
*The southern rays of the sun are the southern honey-cells. The Yajus-verses are the bees. The ritual laid down in the Yajur- Veda is the flower. The water of the sacrificial libation is the nectar of the flower.
*These Yajus-verses heated the Yajur-Veda. From it, thus heated, issued forth-as its essence-fame, radiance (splender)of the body (limbs), vigour (alertness) of the senses, virility and the food that is eaten.
*That essence flowed forth and went toward the sun. That forms what is called the white colour of the sun.
Chapter III
----------------
[ The Honey—Doctrine*Sama-Veda* ]
*The western rays of the sun are the western honey-cells. The Saman-verses are the bees. The Sama-Veda is the flower. The water is the nectar.
*The Samans heated the Sama-Veda. From it, thus heated, issued forth-as its essence-fame, radiance, vigour of the senses, virility and the food that is eaten.
*That flowed forth and went toward the sun. called the dark colour of the sun.
Chapter IV
---------------
[ The Honey-Doctrine *Atharva-Veda* ]
*The northern rays of the sun are the northern honey-cells. The verses of the Atharvangirasa are the bees. The Itihasa-purana is the flower.The water is the nectar.
*These very hymns of the Atharvangirasa heated the Itihasa-purana. From it, thus heated, issued forth-as its essence-fame, radiance, vigour of the senses, virility and the food that is eaten.
*That flowed forth and went toward the sun. That forms what is called the extremely dark colour of the sun.
Chapter V
----------------
[The Honey-Doctrine *Continued*]
*Now, the upward rays of the sun are the honey-cells above. The secret teachings of the Upanishads are the bees. Brahman (Om) is flower. The water is the nectar.
*These secret teachings as the bees heated Brahman (Om). From It, thus heated, issued forth-as Its essence-fame, radiance, vigour of the senses, virility and the food that is eaten.
*That flowed forth and went towards the sun. That forms what appears to stir in the centre of the sun.
*These different colours in the sun are the essences of the essences; for the Vedas are the essences and these colours are, again, their essences. These are the nectars of the nectars; for the Vedas are the nectars (i.e. immortal) and of them these colours in the sun are the nectars.

***************************

[ The gist of these five chapters is again fr the ultimate. Fr the highest and fr equanimity..... The tricolour analysis of the Sun - who is the visible God i.e. "Prataksha - Devata" . The secret of the secret is Triakshara Pranava. Omkaar... the prime source of every colour of life - of universe - of -everything.....
In next post chapter (6-10) we shall see how the expounders of the Brahman (i.e. the vedas ) explained how to meditate on vasus, rudras, adityas n then ? :-) we shall go on reading to explore..... ]